Arabuluculuk müessesesi, 2012 yılında yürürlüğe giren Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile hukuk sistemimizdeki yerini almıştır. Arabuluculuk hizmetinin faydaları, bireylerin üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği iş ve işlemler için uygulanabilmektedir. Ceza hukukuna dair uyuşmazlıklar ile aile içi şiddetten kaynaklı uyuşmazlıklarda bu müessese uygulanamamaktadır.
Arabuluculuk Hizmetinin Nedir?
Halihazırda farklı isim ve hukuki statü altında faaliyet yürüten arabuluculuk merkezleri bulunmaktadır. Bu merkezler, gerek avukatlık ortaklığı halinde gerek dernek veya merkez halinde gerekse arabuluculuk şirketi olarak faaliyet göstermektedir. Bu şirketler, kurumsal anlamda arabuluculuk hizmeti yürüten kuruluşlardır. Arabuluculuk şirketleri, adi şirket, limited şirket veya anonim şirketi olarak faaliyet yürütebilmektedir.
Arabuluculuk şirketleri için mevzuat gereği tanınan bazı ayrıcalıklar bulunmaktadır. Buna göre, 2020 yılı için 140.000₺’yi aşan hizmet üretmiş işletmeler ticari işletme sayılırken arabuluculuk şirketleri bu meblağı aşsa dahi ticari işletme sayılmamaktadır. Dolayısıyla ticari işletmeler gibi vergilendirilmemektedir. Diğer taraftan arabuluculuk şirketlerinin ticaret siciline faaliyet konusu olarak “arabuluculuk” yazabilmelerine imkan tanınmıştır.
Arabuluculuk Hizmetinin Faydaları Nelerdir?
Tarafların aralarındaki uyuşmazlıkları çözmede bir arabuluculuk şirketine müracaat etmelerinin çok çeşitli faydaları bulunmaktadır. Her şeyden önce arabuluculuk şirketleri kurumsallaşmış ve alanında uzmanlaşmış yapısı ile uyuşmazlıkların çözümünde profesyonelce hizmet sunabilmektedir.
Arabuluculuk şirketi bünyesinde iş hukuku, ticaret hukuku, aile hukuku, tüketici hukuku ve kira hukuku gibi arabuluculuk konusu uyuşmazlıklarla ilgili faaliyet yürütecek uzman arabulucular yer almaktadır. Arabulucular, mesleki tecrübe ve birikimlerinin yanı sıra kurumsal kültürün kendilerine kattığı tecrübe ve birikimle de uyuşmazlıklara adilane çözüm bulabilmektedir. Öte yandan uyuşmazlığın tarafları olan gerçek veya tüzel kişiler de aralarındaki uyuşmazlığın çözümü adına şirket bünyesinde yetkin ve liyalatli gördükleri arabulucuyu seçme imkanına sahiptir.
Arabuluculuk şirketi bünyesinde, uyuşmazlık konusu olabilecek hukuki konularda ve temel arabuluculuk konularında eğitimler verilmekte ve arabulucuların yeterlilik sahibi olmaları sağlanmaktadır. Keza şirket bünyesinde hizmet veren arabulucular, birbirlerinin tecrübelerinden, teorik ve pratik birikimlerinden de faydalanmaktadır.
Arabuluculuk şirketinin arabuluculuk mesleğine önemli katkıları bulunmaktadır. Bu alandaki şirketler, mesleğin belli bir standarda kavuşmasına ve mesleki kültürün oluşmasına katkı sağlamaktadır. Bunun yanı sıra arabuluculuk şirketi, şirket içi arabuluculuk faaliyetlerinde mesleki kurallara uygunluk denetimi de sağlayabilmektedir.
Arabuluculuk şirketleri, uluslararası akreditasyon alabilmekte ve yabancı hukuka ait uyuşmazlıkların çözümünde görev alabilmektedir. Dolayısıyla yalnızca Türk hukuku ile sınırlı kalmayıp, yabancılık unsuru taşıyan hukuki uyuşmazlıklarda da, ilgili hukuka göre çözüm sunulabilmektedir.